Gady i płazy chronione.

Grzebiuszka ziemna

Gatunek płaza bezogonowego z rodziny huczków. Ubarwienie grzbietu jasnopopielate z 4 ciemnobrązowymi, owalnymi plamami. Długość ciała u samicy osiąga 8 cm, u samca 6,5 cm. Występuje w środkowej, południowej i wschodniej Europie. Jest płazem nizinnym, w Polsce występuje na całym niżu, oprócz terenów górskich. Spotykany na polach uprawnych, łąkach i w ogrodach, na średnio wilgotnych glebach. Prowadzi nocny tryb życia, nawet w okresie godów. Dzień spędza ukryty w wygrzebanych przez siebie norkach. Żywi się dżdżownicami, pająkami, wijami, gąsienicami, a nawet ślimakami.

Kumak górski

Jest płazem bezogonowym, który ma wielobrązowy grzbiet pokryty ostrymi brodawkami, jaskrawożółty brzuch z niebieskoczarnymi plamami. Gruczoły skórne wydzielają toksyczną substancję. Źrenica oka sercowata. W okresie godowym u samców występują rogowe stwardnienia (modzele) na palcach kończyn. Osiągają długość do 5 cm. Występuje w ubogich w roślinność nasłonecznionych kałużach, bajorach, koleinach, dołach żwirowych. Aktywny w ciągu dnia. Podrażniony zagrzebuje się w mule. W razie niebezpieczeństwa na lądzie przyjmuje pozycję obronną, ukazując brzuch. Zimuje w kryjówkach na lądzie.

Padalec

Beznoga jaszczurka o długości ciała dochodzącej do 50 cm. Ma bogate ubarwienie: od jasnobrązowego do czarnobrązowego. Samiec często jaśniejszy od samicy, która dodatkowo miewa na ciele wiele ciemnych, delikatnych podłużnych linii. Zamieszkuje umiarkowanie wilgotne i gęsto porośnięte lasy i zarośla Europy i południowo-zachodniej Azji. W ciągu dnia i o zmroku prowadzi aktywny tryb życia. Dnie spędza najczęściej schowany pod kamieniami, spod których wypełza, udając się na polowanie. Poluje przeważnie rano, wieczorem albo po deszczu, na owady, pająki, stonogi, dżdżownice i ślimaki. Począwszy od października padalec przygotowuje się do spoczynku zimowego, chowając się do jamek i pniaków drzew.

Ropucha paskówka

Z rodziny ropuchowatych. Grzbiet szarobrązowy w oliwkowo - brunatne plamy i czarno cętkowane brodawki. Na grzbiecie siarkowożółty rysunek. Strona brzuszna biała z nieregularnymi ciemnymi plamami. Źrenice poziome. Samiec ma duże rezonatory w okolicy gardzieli. W okresie godowym na wewnętrznej górnej stronie 3 pierwszych palców kończyn przednich ma modzele. Osiąga długość do 8 cm. Występuje w kamieniołomach, dołach żwirowych, bajorach, na polach i wysypiskach śmieci. W okresie godowym występuje w płytkich, ubogich w roślinność kałużach i bajorach. Aktywna nocą. W ciągu dnia przebywa w ziemnych jamkach, pniakach drzew, pod kamieniami. Ropucha ta nie skacze, ale biega niekiedy bardzo szybko. Skrzek ma postać sznurów długości 1-2 m; zawiera 3000-4000 jaj. Larwy wykluwają się po 4-6 dniach, a po 6-7 tygodniach przeobrażają się.

Ropucha szara

Z rodziny ropuchowatych. Grzbiet ma szarobrązowy do oliwkowego, pokryty brodawkami, brzuch jaśniejszy. Źrenice poziome. Samce bez rezonatorów, w okresie godowym z czarnymi modzelami na pierwszych trzech palcach. Samiec osiąga długość do 8 cm, natomiast samica do 15 cm. Zamieszkuje lasy, tereny zamieszkane, kamieniołomy, żwirownie, żywopłoty, ruiny. Gody w bajorach, stawach i sadzawkach, również w wodzie słonej. Aktywna o zmierzchu i nocą, czasem również w ciągu dnia. Żywi się owadami, pająkami i nagimi ślimakami. Wydaje cichy głos aak. Zimuje w jamkach, pod korzeniami, drewnem i kamieniami. W okresie godowym wędruje, po czym wraca do rodzimych zbiorników wodnych. Samica przyczepia do wodnych roślin 2-4 rzędowe, galaretowate sznury długości do 5 m, zawierające do 6000 jaj. Po 12-18 dniach z jaj wylęgają się kijanki, które w ciągu 3-4 miesięcy przeobrażają się.

Rzekotka drzewna

Gatunek płaza z rodziny rzekotkowatych. Osiąga długość do 6 cm. Ubarwienie grzbietu jednolicie trawiastozielone (w warunkach normalnych) może ulegać zmianie pod wpływem zmiany temperatury, wilgotności, oświetlenia oraz od czynników wewnętrznych (głód, ból). Występuje w środkowej i południowej Europie, Azji Mniejszej oraz północno-zachodniej Afryce. W Polsce zamieszkuje tereny nizinne pokryte zaroślami, niskimi krzewami i drzewami, także spotykana w górach do wys. 1500 m. Rzekotka ta jest jedynym płazem o nadrzewnym trybie życia, występującym w Europie.

Salamandra plamista

Gatunek płaza ogoniastego z rodziny salamandrowatych. Samica osiąga długość do 24 cm, samce 22 cm. Ubarwienie pełni rolę odstraszającą przeciwnika. Grzbiet czarny, pokryty jest jaskrawo-żółtymi plamami. Salamandra jest wybitnie lądowym płazem, prowadzącym nocny tryb życia. Zamieszkuje górskie, cieniste lasy, o wilgotnym podłożu, najczęściej w pobliżu potoków. W Polsce występuje w Karpatach i Sudetach, na wysokości od 300 do 1087 m n.p.m. Swym zasięgiem obejmuje zachodnią, środkową i południową Europę, Azję Mniejszą i północną Afrykę.

Traszka grzebieniasta

Gatunek płaza z rodziny salamandrowatych. Długość samca dochodzi do 16 cm, samicy do 17 cm. Ubarwienie po stronie grzbietowej od czarnego do brązowo - żółtego, po stronie brzusznej siarkowo - żółte, przeważnie z ciemnymi, nieregularnymi plamami. W czasie godów na grzbiecie samców wyrasta kilkunastocentymetrowy fałd skórny tzw. grzebień.

Żaba jeziorkowa

Gatunek płaza z rodziny żabowatych. Samce dochodzą do długości 7,5 cm, samice do długości 7,8 cm. Grzbiet u obu płci jest tarwiasto - zielony, pokryty nielicznymi, małymi, okrągłymi, czarnymi plamkami. Wzdłuż grzbietu biegnie jasnozielona linia kręgowa. Ważną cechę gatunkową stanowi występowanie w pachwinach oraz w okolicy pośladkowej żółtych, nieregularnych plam, tworzących marmurkowy deseń. Brzuszna powierzchnia ciała jest kredowobiała, pozbawiona plam. Na tylnych kończynach duże modzele podeszwowe o ostrych krawędziach. U godujących samców pojawia się cytrynowo - żółta barwa godowa o zupełnie zredukowanej plamistości. Żyje w małych, obficie zarośniętych stawach polnych i śródleśnych, w rowach, na łąkach. Jest aktywna w dzień. Na pokarm jej składają się rozmaite owady o dziennym trybie życia, poza tym pająki, dżdżownice i ślimaki. Występuje w środkowej i wschodniej Europie, sięgając na północy aż do środkowej Szwecji. Jest gatunkiem nizinnym, którego zasięg nie przekracza 400 m n.p.m.

Gady

Jaszczurka zwinka

Gad o krótkich nogach i grubej głowie, poruszający się po ziemi. Osiąga długość do 18-20 cm. Grzbiet ma jasnobrązowy z ciemnym pasem biegnącym przez środek i biało-ciemnobrązowymi plamami w podłużnych rzędach. W okresie godowym samce mają mieniące się zielone zabarwienie głowy i boków. Zamieszkuje suche skarpy, zarośla, miedze, obrzeża lasów, powierzchnie trawiaste, mury. Jaszczurka ta jest aktywna w ciągu dnia, chętnie wygrzewa się na słońcu, siedząc na kamieniach. Zimuje w małych jamkach ziemnych i szczelinach. Żywi się owadami, dżdżownicami i pająkami. Samica składa 5-14 jaj w miękkiej osłonce do rozgrzanej ziemi; po 8 tygodniach wylęgają się młode osobniki.

Zaskroniec zwyczajny

Niejadowity wąż z rodziny połazów, najczęściej szary lub czarniawy, ma żółte plamy po obydwu stronach za głową. Osiąga długość do 200 cm. Przebywa przeważnie w pobliżu wody albo w wodzie. Aktywny w ciągu dnia. Jest najczęściej spotykanym wężem, żywi się żabami, ropuchami, jaszczurkami i owadami wodnymi. W razie niebezpieczeństwa syczy i porusza językiem, wydzielając śmierdzącą ciecz z gruczołów kloacznych lub udaje martwego. Prawie nigdy nie kąsa. Zimuje blisko zbiorników wodnych, pod kamieniami, w szczelinach skalnych, stertach kompostowych od października do marca. Gody wiosną (IV-V) i (lub) jesienią (IX-X). Od czerwca do września samica składa w mchu, kompoście lub stercie odpadków 10 30 białych jaj w elastycznych osłonkach. Po 4 8 tygodniach wylęgają się z nich samodzielne młode węże, długości 15-20 cm.

Żmija zygzakowata

Jadowity gad z rodziny żmijowatych. Ubarwienie zmienne: samiec najczęściej szary, samica brązowa. Mają na grzbiecie ciemny zygzak. Zdarzają się osobniki o jednolitej barwie miedzianoczerwonej lub czarnej. Łuska duża. Źrenice oczu pionowe. Osiąga długość do 80 cm. Żmija ta zasiedla lasy, obrzeża lasów i pól, stepy, porośnięte sterty żwiru. Aktywna w ciągu dnia i o zmierzchu. Żyje w chłodniejszych miejscach, unika bezpośredniego nasłonecznienia. Zimuje w dużych grupach w wilgotnych szczelinach w ziemi, jamkach i pniakach drzew, od końca września do początku kwietnia. Poluje na myszy, ptaki i żaby.

Żółw błotny

Gatunek gada z rodziny żółwi słodkowodnych. Pancerz grzbietowy jest średnio wypukły, pokryty gładkimi, regularnymi, rogowymi tarczami, pancerz brzuszny dobrze wykształcony, u samca ze środkową częścią powierzchni słabo wklęsłą, u samicy płaską. Pancerz grzbietowy dochodzi maksymalnie do długości 26 cm, ciężar ciała okazów dorosłych wynosi ok. 1 kg. Ubarwienie grzbietu jest oliwkowo - brązowe, przy czym na każdej większej tarczy grzbietowej występuje charakterystyczna plamistość w postaci żółtych kresek rozchodzących się promieniście z jednego centrum. Pancerz brzuszny pokrywają duże, nieregularne plamy jasnego koloru. Na głowie, szyi i odnóżach występują liczne małe, żółte plamki. Niektóre okazy są bezplamiste. Źrenice oczu są okrągłe. Zamieszkuje wody jezior, starorzeczy, dużych stawów i wolno płynących rzek. Zimuje na dnie tych wód. Żywi się głównie rozmaitymi, małymi zwierzętami wodnymi (np. larwami owadów, ślimakami, kijankami), rzadziej pożera dorosłe płazy i małe ryby. Żeruje przeważnie w dzień, rzadziej o zmierzchu i w nocy. Występuje w środkowej i południowej Europie, w zachodniej Azji oraz w północno-zachodniej Afryce.

Mięczaki

Skójka perłorodna

Słodkowodny małż, spokrewniony ze szczeżują. Muszla wydłużona, lekko nerkowata, z zewnątrz ciemnobrązowa do czarno - brązowej, wewnątrz przypomina masę perłową. Długość do 15 cm, grubość do 3 cm. Wierzchołek najczęściej z głębokimi wżerami. Występuje w czystych, zimnych, ubogich w wapń zbiornikach wodnych o żwirowym podłożu. Jedyny spośród rodzimych małży wytwarzający perły. W wyniku postępującego zanieczyszczenia strumieni i rzek ponad 97 % populacji uległo już zagładzie. Odfiltrowuje z wody przepływającej przez jamę płaszczową drobne cząstki pożywienia (np. glony) jak wszystkie małże. Żyje do 100 lat, w wieku 20 lat osiąga dojrzałość płciową. Po zapłodnieniu jaj w skrzelach samicy wykluwają się larwy, wydalane następnie do wody. Osiadają na skrzelach pstrągów strumieniowych i tam w ciągu 2-10 tygodni przeobrażają się.

Ślimak winniczek

Największy rodzimy ślimak. Skorupa brązowa, ma maksymalnie 5 zwojów. Zamieszkuje świetliste, wilgotne lasy liściaste i mieszane, ogrody, parki, łąki, winnice. Skorupa, która może być zamykana krzepnącą błoną ze śluzem, chroni ślimaka przed suszą i wrogami. Podczas snu zimowego w ziemi (X-IV) jest zamknięta wapienną pokrywą. Winniczek pełznie do przodu, tak jak wszystkie ślimaki lądowe, po przezroczystym śluzie, dzięki falującemu ruchowi nogi. Odżywia się ziołami i zielonymi częściami roślin. Obojnak; zapłodnienie krzyżowe dokonuje się podczas gry miłosnej z użyciem tzw. strzałki miłosnej. Okres kopulacji przypada na V-VII. 40-60 jaj wielkości ziarnka grochu zostaje złożonych do wydrążonej w ziemi jamki; po kilku tygodniach wykluwają się młode ślimaki. Dojrzałość płciową uzyskują dopiero po 3-4 latach. Żyją 6 lat.

Miętus

Komentarze:

Komentować mogą wyłącznie zarejestrowani użytkownicy